20. Пачынальнік кнігадрукавання

1. Складзіце план паведамлення аб жыцці і дзейнасці Францыска Скарыны.

1. Нараджэнне і адукацыя Скарыны (Полацк, Кракаў, Падуя).
2. Пачатак і развіццё кнігадрукавання на старабеларускай мове.
3. Стварэнне першай друкаванай кнігі ў Празе ў 1517 годзе.
4. Пераезд друкарні ў Вільню і працяг кнігадрукарскай дзейнасці.
5. Выкарыстанне ілюстрацый і ўпрыгожванне летар у кнігах.
6. Памяць пра Скарыну (помнікі і ўзнагароды).

2. Якімі словамі Скарына выказаў любоў да Радзімы?

«Звяры, якія жывуць у  пустыні, ад  нараджэння ведаюць норы свае; птушкі, якія лятаюць у паветры, ведаюць гнёзды свае; рыбы, якія плаваюць у морах і рэках, чуюць віры свае; пчолы і ім падобныя бароняць вуллі свае; так і людзі да таго месца, дзе нарадзіліся і выраслі, вялікую ласку маюць».

3. Раскажыце пра погляды Сымона Буднага.

Сымон Будны лічыў, што ўсе людзі, багатыя і бедныя, павінны быць роўнымі перад законам. Жыць, сцвярджаў ён, трэба ў міры, але калі неабходна, то бараніць сваю Радзіму.

***

1. Разгледзьце тытульны ліст Бібліі, адлюстраваны на с. 81 вучэбнага дапаможніка. Паспрабуйце прачытаць надпіс. Што сведчыць аб любові першадрукара да свайго роднага горада?

На тытульным лісце надпіс сведчыць пра тое, што Францыск Скарына паходзіць з Полацка. Ён ганарыцца сваім родным горадам і лічыць сябе яго сыном, што паказвае ягоную любоў і павагу да Полацка.

2. Разгледзьце партрэт Францыска Скарыны на с. 82 вучэбнага дапаможніка. Што сведчыць аб справе, якой займаўся наш зямляк?

На партрэце Францыска Скарыны бачна шмат кніг і надрукаваных літар, што сведчыць аб яго дзейнасці ў якасці першадрукара і асветніка. Яго акружэнне ўказвае на важнасць кнігадрукавання ў яго жыцці.

3. Прыдумайце малюнак для літары, з якой пачынаецца ваша імя. Выкарыстайце для прыкладу малюнак на с. 82 вучэбнага дапаможніка.

Для літары "А" можна намаляваць анёлка, які сядзіць на аблоках і трымае кнігу. Гэта было б сімвалічна для асветніцтва і ведаў, як і ў выпадку з Францыскам Скарынам.

***

Разгледзьце малюнкі на с. 81, 82 вучэбнага дапаможніка. Што, на вашу думку, азначаюць выявы Сонца і Месяца, якія з’яўляюцца асабістым знакам Скарыны?

Выявы Сонца і Месяца сімвалізуюць святло ведаў і асветы, якое Францыск Скарына распаўсюджвае праз свае кнігі. Сонца — гэта сімвал дзённага святла, яснасці і прасветніцтва, а месяц дапаўняе яго як знак спакою, станоўчай веры і няспыннай працы нават у зцемненай частцы сутак. Абодва сімвалы разам указваюць на пераемнасць і баланс у пошуку ведаў.