74-75. Ластаўкі
1. У якую пару года адбываюцца падзеі ў апавяданні? Па якіх прыкметах гэта можна вызначыць? Знайдзіце і прачытайце іх.
Падзеі адбываюцца вясной. Гэта можна вызначыць па тым, што ластаўкі прыляцелі з выраю і пачалі рамантаваць сваё гняздо.
2. Якім чынам ластаўкам удалося зрабіць «харошанькае, кругленькае гняздзечка»?
Ластаўкі насілі ў дзюбах клейкую гразь, замазвалі дзіркі і рабілі гняздзечка глыбейшым і большым. Потым яны высцілалі дно пёрцамі.
3. Чаму Якуб Колас так падрабязна апісаў іх працу? Перачытайце яшчэ раз гэты эпізод.
Якуб Колас падрабязна апісаў працу ластавак, каб паказаць іх стараннасць і працавітасць.
4. Чаму тата часам называў сына «ластаўчын бацька»?
Тата называў сына «ластаўчын бацька», бо Пятрусь клапаціўся пра маленькіх ластавачак, як бацька.
5. Ацаніце ўчынак суседскага хлапчука Антося.
Учынак Антося быў дрэнным і нягодным, бо ён наўмысна знішчыў гняздо, каб зрабіць злое Петрусю.
6. Як вы разумееце сэнс сказа «Вось як Пятрусь даў шчасце добрым нашым прыяцелям — ластаўкам»?
Сэнс сказа ў тым, што Пятрусь дапамог ластаўкам, стварыўшы для іх новае гняздо, і такім чынам зрабіў іх шчаслівымі.
7. Разгледзьце ілюстрацыю да апавядання (с. 72). Да якога эпізоду яна зроблена? Прачытайце адпаведныя радкі. Абмяркуйце, якія яшчэ малюнкі можна зрабіць да твора.
Ілюстрацыя зроблена да эпізоду, калі Пятрусь узлез на гумно і паклаў ластавачак у новае гняздзечка. Іншыя малюнкі можна зрабіць да моманту, калі ластаўкі рамантавалі гняздо, або калі яны кармілі сваіх птушанят.
Давайце абмяркуем
Чаму патрэбна беражліва ставіцца да птушак і іншых жывёл?
Птушкі і іншыя жывёлы з'яўляюцца часткай экасістэмы і дапамагаюць падтрымліваць прыродны баланс. Беражлівае стаўленне да іх спрыяе захаванню біяразнастайнасці.
***
1. Падзяліце твор на сэнсавыя часткі. Дайце ім загалоўкі.
1) Прыляцце ластавак і рамонт гнязда. 2) Пятрусь назірае за ластаўкамі. 3) Знішчэнне гнязда Антосем. 4) Пятрусь ратуе ластавачак. 5) Ластаўкі зноў шчаслівыя.
2. Перакажыце змест у адпаведнасці з планам.
Ластаўкі прыляцелі з выраю і пачалі рамантаваць сваё гняздо. Пятрусь назіраў за імі і любіў глядзець, як яны клапоцяцца пра сваіх птушанят. Антось знішчыў гняздо, і Пятрусь вырашыў дапамагчы ластаўкам, зрабіўшы новае гняздо. Ластаўкі зноў сталі шчаслівымі, дзякуючы Петрусю.