112-114. Праверце сябе

Ведаем...

1. У якіх з пералічаных твораў пісьменнікі паказваюць прыгажосць, багацце і адметнасць гучання асобных беларускіх слоў? а) «У кнігарні» Кастуся Цвіркі; б) «Каштоўныя зіхатлівыя каменьчыкі» Сяргея Зе лянко; в) «Як з’явіўся апостраф» Алены Масла; г) «Любіце мову» Леаніда Дайнекі.

б) «Каштоўныя зіхатлівыя каменьчыкі» Сяргея Зелянко.

2. Назавіце творы, у якіх аўтары так выказалі сваё захапленне роднай мовай, любоў і прыхільнасць да яе:

а) «Як сустрэнеце цяпер, сябры, апостраф у словах... – «Як з’явіўся апостраф» (Алена Масла); 

б) Невук — хто яе не цэніць... – «У кнігарні» (Кастусь Цвірка);

в) У ёй абсяг бароў былінных... – Любіце мову (Леанід Дайнека).

3. Хто з’яўляецца аўтарам твора, у якім раскрываюцца прычыны паходжання асобных новых слоў?

Сяргей Зелянко.

4. Устанавіце адпаведнасць паміж творамі і жанрамі.

а) «Каштоўныя зіхатлівыя каменьчыкі» — 2. Апавяданне
б) «Як з’явіўся апостраф» — 1. Казка
в) «У кнігарні» — 3. Верш
г) «Любіце мову» — 3. Верш

5. Успомніце назвы твораў, з якіх узяты наступныя радкі:

а) I яшчэ — за што, няйначай... – «У кнігарні» Кастуся Цвіркі.

б) Яна — жыцця першааснова – «Любіце мову» Леаніда Дайнекі.

Разважаем...

1. Якія жыццёвыя ўрокі вы атрымалі пасля знаёмства з творамі гэтага раздзела? Які з твораў вам асабліва запомніўся і спадабаўся? Чаму?

Творы гэтага раздзела вучаць нас любіць і шанаваць родную мову, разумець яе каштоўнасць і прыгажосць. Асабліва запомніўся твор «Каштоўныя зіхатлівыя каменьчыкі» Сяргея Зелянко, бо ён паказвае, як мова пастаянна развіваецца і ўзбагачаецца новымі словамі, што робіць яе жывой і сучаснай.

2. Чаму вучыць вас казка Алены Масла «Як з’явіўся апостраф»?

Казка вучыць нас разумець і шанаваць асаблівасці беларускай мовы, паказвае, як важна захоўваць і перадаваць культурныя традыцыі і моўныя асаблівасці наступным пакаленням.

3. Якая з прачытаных кніг стала вашай любімай? Чаму вы параілі б яе прачытаць іншым?

Маёй любімай кнігай стала «Таямніцы беларускай мовы» Сяргея Зелянко, бо яна дае шмат цікавых звестак пра гісторыю беларускай мовы і яе асаблівасці. Я б параіў яе прачытаць іншым, каб лепш зразумець і ацаніць багацце нашай мовы.

4. Разгледзьце фотаздымкі помнікаў кнігам. Чаму людзі розных краін вырашылі ўшанаваць іх менавіта так?

Кожны помнік адлюстроўвае ўнікальнасць і значнасць кнігі ў канкрэтнай культуры. Напрыклад, помнік у выглядзе стоса кніг можа сімвалізаваць багацце літаратуры, а скульптура з тварам на кнізе можа паказваць сувязь паміж чалавекам і ведамі.