55-58. Праверце сябе

Ведаем...

1. Назавіце аўтара кожнага з пералічаных твораў.

а) «Адкуль пайшоў твой род?» – 2) Барыс Сачанка.

б) «Я — беларус» – 1) Ніл Гілевіч.

в) «Вавёрка піша сачыненне» – 3) Алесь Карлюкевіч.

г) «Бацькоўскі парог» – 4) Анатоль Грачанікаў.

2. Назавіце твор, з якога ўзяты наступныя радкі:

а) «Потым размножыліся і палешукі, і палевікі, занялі пусты лес дый пачалі жыць адны каля другіх побач» – «Палешукі і палевікі».

б) «Што значым усе мы ў гэтым няспынным і вечным кругавароце? У чым сэнс чалавечага жыцця? У каго спытаць? А можа... і не пытаць ні ў кога ні пра што...» – «Адкуль пайшоў твой род?».

в) Чакае нас Мноства дарог. Нас вабяць І далі, і высі. Але На бацькоўскі Парог Абавязкова Вярніся – «Бацькоўскі парог».

г) Я — беларус, i хоць сягоння Яшчэ малы, але скажу: Я родам з племя непакорных I прад бядой не задрыжу!.. – «Я — беларус».

3. Устанавіце адпаведнасць паміж назвай твора і яго жанрам:

а) «Адкуль пайшоў твой род?» – 3) апавяданне

б) «Вавёрка піша сачыненне» – 3) апавяданне

в) «Палешукі і палевікі» – 4) легенда

г) «Я — беларус» – 2) верш

4. Вызначце, хто і ў якім творы так расказвае пра сябе ці сваю сям’ю:

а) «Раніцай вылажу са свайго дупла, размінаю лапкі...» – Вавёрка Аленка ў творы «Вавёрка піша сачыненне».

б) «Вось і кажа большы брат...» – Брат у творы «Палешукі і палевікі».

в) «А ў бары, які здаўна завуць Блужскім, мы жывём шмат стагоддзяў...» – Дзяцел Пятрок у творы «Вавёрка піша сачыненне».

5. У якіх творах гэтага раздзела:

а) расказваецца пра казачных вучняў вавёрку Аленку і дзятла Петрака – «Вавёрка піша сачыненне».

б) расказваецца народная легенда пра паходжанне палешукоў і палевікоў – «Палешукі і палевікі».

в) аўтар разважае, што такое жыццё і дзеля чаго яно даецца чалавеку – «Адкуль пайшоў твой род?».

г) пісьменнік раіць чытачу захоўваць сувязь з родным домам, малой радзімай? – «Бацькоўскі парог».

6. У якой паслядоўнасці патрэбна пераставіць пункты плана, каб ён адлюстроўваў змест народнай легенды «Палешукі і палевікі»?

1) «Было ў бацькі дванаццаць сыноў».

5) «Пачалі браты дзяліцца».

3) «Толькі два малодшыя браты жылі паміж сабою вельмі дружна».

8) «Толькі вось памёр стары бацька».

9) «...зрабілі яны колы».

6) «...давай яны з братам лавіць на рацэ дзерава, звязваць яго разам і рабіць плыт».

4) «І застаўся ён сярод таго лесу».

7) «...яны спыніліся там і сталі разрабляць поле».

2) «...дый пачалі жыць адны каля другіх побач».

Разважаем...

1. Чаму кожная сям’я павінна весці свой сямейны радавод і перадаваць яго звесткі наступным пакаленням?

Кожная сям’я павінна весці свой сямейны радавод, каб захаваць гісторыю і традыцыі роду, перадаць веды пра продкаў і іх жыццё наступным пакаленням, што дапамагае зразумець свае карані і ідэнтычнасць.

2. Хто з нашых продкаў стаў ці можа стаць для вас прыкладам у жыцці?

Для мяне прыкладам у жыцці можа стаць мой прадзед, які быў працавітым і сумленным чалавекам, заўсёды дапамагаў іншым і клапаціўся пра сваю сям'ю.

3. Якіх вядомых землякоў вы ведаеце? Раскажыце, чым яны знакаміты. Складзіце вуснае апавяданне пра аднаго з вашых землякоў.

Я ведаю пра Францішка Скарыну, які быў беларускім першадрукаром і асветнікам. Ён выдаў першую друкаваную кнігу на беларускай мове, што мела вялікае значэнне для развіцця беларускай культуры і адукацыі.

4. Якія жыццёвыя ўрокі вы атрымалі пасля вывучэння твораў гэтага раздзела?

Я зразумеў важнасць захавання сувязі з роднымі каранямі, неабходнасць ведаць гісторыю свайго роду і каштоўнасць сямейных традыцый.

5. У артыкуле 54 Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь напісана: «Кожны абавязаны берагчы гісторыка-культурную, духоўную спадчыну і іншыя нацыянальныя каштоўнасці». Падумайце, якім чынам вы можаце дапамагчы дарослым выконваць гэты абавязак ужо зараз.

Я магу дапамагчы дарослым выконваць гэты абавязак, вывучаючы гісторыю і культуру сваёй краіны, удзельнічаючы ў мерапрыемствах па захаванні культурнай спадчыны, а таксама распавядаючы сваім сябрам і знаёмым пра важнасць захавання нашай спадчыны.