60-61. Бяроза з лістом
1. Праслухайце народную песню «Бяроза з лістом» у музычным запісе. Чаму гэты твор спачатку трэба слухаць, а потым ужо чытаць і аналізаваць?
Гэта песня, таму яе трэба слухаць, каб адчуць мелодыю і рытм, якія дапамагаюць лепш зразумець эмоцыі і настрой твора. Пасля праслухоўвання прасцей аналізаваць тэкст, бо ўжо ёсць уяўленне пра яго агульны настрой.
3. Чаму гучанне песні сумнае? Якімі словамі перадаецца сум?
Гучанне песні сумнае, бо гаворка ідзе пра расстанне. Сум перадаецца словамі: «Як жа мы расстанемся?», «Хоць замуж пайду, я ў госці прыйду».
4. Назавіце ў песні «Бяроза з лістом» памяншальна-ласкальныя словы, пяшчотныя звароты. Як яны характарызуюць маці і дачку?
«Лісточак», «мамулька», «мая родная», «мая белая». Яны паказваюць, што маці і дачка вельмі блізкія, любяць адна адну і клапоцяцца адна пра адну.
5. Чаму менавіта бяроза і ліст атаясамліваюцца з вобразамі маці і дачкі?
Бяроза – гэта дрэва, якое сімвалізуе маці, бо яно моцнае і стаіць на месцы. Ліст – гэта дачка, бо ён часова адрываецца ад дрэва, але заўсёды вяртаецца вясной, як дачка, якая выходзіць замуж, але не забывае пра маці.
Зелянеюць, зелянеюць лугі, сенажаці...
1. Паслухайце аўдыязапіс песні «Зелянеюць, зелянеюць лугі, сенажаці...». Ці сугучны яе настрой і мелодыя з песняй «Бяроза з лістом»?
Настрой і мелодыя песні сугучны з песняй «Бяроза з лістом», бо абедзве песні маюць сумны і задуменны настрой.
2. Як у песні «Зелянеюць, зелянеюць лугі, сенажаці...» адлюстраваны народныя ўяўленні пра дзявочую прыгажосць і годнасць?
У песні паказана, што сапраўдная прыгажосць і годнасць не залежаць ад багацця. Сіраціначка, якая шмат працуе і мае чорныя бровы, лічыцца больш каштоўнай, чым багатая дзяўчына, якая толькі гуляе ў садочку.
3. Вызначце агульныя рысы ў будове народных песень. Як звязаны паралелі са светам прыроды, пастаянныя звароты да яе сіл?
Агульныя рысы ў будове народных песень – гэта паўторы, паралелізмы і звароты да прыроды. Паралелі са светам прыроды дапамагаюць лепш перадаць эмоцыі і настрой, а таксама звязваюць чалавечыя пачуцці з прыроднымі з'явамі.
4. Якая з прапанаваных народных песень вам больш спадабалася? Чаму? Якія выяўленчыя сродкі (эпітэты, параўнанні, метафары, паўторы, словы з памяншальна-ласкальнымі суфіксамі) робяць гэту песню прыгожай і выразнай?
Мне больш спадабалася песня «Бяроза з лістом», бо яна вельмі кранальная і эмацыянальная. Выяўленчыя сродкі, якія робяць гэту песню прыгожай і выразнай: эпітэты («мая белая», «мой зялёны»), параўнанні, паўторы («я ж цябе не пакіну»), і памяншальна-ласкальныя словы («мамулька», «лісточак»).
5. Якія беларускія народныя песні ў выкананні фальклорных гуртоў вы ведаеце?
Я ведаю песню «Купалінка» ў выкананні розных фальклорных гуртоў.