13. Жнівень

1. Па якіх прыкметах можна сцвярджаць, што паэт апісвае жнівень? Прывядзіце ў доказ адпаведныя радкі з верша.

«Сціхлі на палях камбайны – Загудзелі трактары.» – гэта паказвае на завяршэнне ўборкі ўраджаю, што характэрна для жніўня.

«Многа яблык і арэхаў, Многа ягад і грыбоў.» – гэта таксама сведчыць пра жнівень, калі збіраюць ураджай садавіны і грыбоў.

2. Апішыце словамі карціны, якія ўзніклі ў вашым уяўленні падчас чытання верша.

У маім уяўленні паўстае залаты палетак, дзе ўжо прыбралі жыта, і вакол рассыпаюцца спелыя яблыкі і арэхі. Над палямі пралятае клін гусей, а ўдалечыні ў тумане чутны крык журавоў. Гай стаіць у залатой восеньскай фарбе, а на небасхіле праносіцца грымотная хмара.

3. Адшукайце ў творы і прачытайце радкі, у якіх прадмет ці з’ява параўноўваюцца з іншымі прадметамі.

«Восень – рыжаю лісой.» – тут восень параўноўваецца з рыжай лісой.

4. Якія дзеясловы, ужытыя ў пераносным значэнні, ажыўляюць жнівеньскую прыроду? Знайдзіце іх.

«Пратрубілі журавы», «загудзелі трактары», «гром паехаў» – гэтыя дзеясловы надаюць прыродным з'явам і прадметам жывыя рысы.

5. Уважліва разгледзьце фотаздымкі да верша. З якімі радкамі з твора яны сугучны? Знайдзіце і прачытайце іх.

Першы фотаздымак сугучны з радкамі: «Сціхлі на палях камбайны – Загудзелі трактары.» На фотаздымку паказаны працэс уборкі ўраджаю з дапамогай камбайна і трактара.

Другі фотаздымак сугучны з радкамі: «Пахне жытам і раллёй.» На фотаздымку паказана залацістае поле спелага жыта, што адпавядае апісанню ў вершы.

6. Падумайце, з якім настроем і інтанацыяй патрэбна чытаць гэты верш. Якія словы трэба вылучыць голасам? Дзе зрабіць паўзы? Прачытайце верш выразна.

Гэты верш трэба чытаць з лёгкім настроем, які перадае спакой і задавальненне ад багатага ўраджаю і прыгажосці прыроды. Асабліва трэба вылучыць словы «багаты», «шчодрыя дары», «пазалоце», «пратрубілі журавы», «восень – рыжаю лісой». Паўзы варта рабіць пасля кожнага радка, каб падкрэсліць кожную карціну, якую апісвае аўтар.