191

1. Чым адметныя беларускія вёскі? Разгледзьце рэпрадукцыю карціны Васіля Пешкуна «Вёска» (гл. с. 190). Як вы лічыце, чаму мастак даў свайму твору такую назву?

Беларускія вёскі адметныя сваёй невялікай колькасцю двароў, а таксама прысутнасцю хутароў, вялікіх дрэў на вуліцах і завулках, векавых дубоў, вялізных дзічкоў на былых межах, садоў, а таксама лясоў, рак і возераў побач. Мастак даў свайму твору назву «Вёска», каб паказаць тыповы пейзаж беларускай вёскі, які ўключае ў сябе ўсе гэтыя элементы, адлюстроўваючы іх характерны каларыт і спакой.

2. Апішыце беларускую хату знадворку (стрэхі, столь, дах, франтон, аканіцы і г. д.).

Беларуская хата будуецца з тоўстых і смалістых сасновых бярвенняў, мае падлогу з дошак, а столь таксама дошкавы, на яго насыпаецца пілавінне для цеплыні. Стрэхі раней былі часцей саламяныя або з чароту, а цяпер гонтавы дах бывае на хаце часцей за ўсё, следам ідзе шыфер, чарапіцу сустракаюць рэдка. Дахі двухскатныя. Хата будуецца вокнамі на вуліцу, уваход раней быў, у пераважнай большасці выпадкаў, з двара, а цяпер усё часцей з вуліцы. Франтон часта аздабляецца разьбою, напрыклад, на Давыд-Гарадоччыне знак сонца і расліны вакол яго, разьба ёсць і навокал акон, і на аканіцах. Раней хату абкружала прызба, цяпер хаты на фундаментах.

3. З дапамогай якіх сродкаў у творы Уладзіміра Караткевіча ствараецца паэтычны каларыт беларускай вёскі?

Паэтычны каларыт беларускай вёскі ў творы Уладзіміра Караткевіча ствараецца дзякуючы апісанням прыроды, такіх як вялікія дрэвы на вуліцах і завулках, векавыя дубы, сады, лясы, ракі і возеры, а таксама дэталёвым апісанням саміх хат і іх асяроддзя. Аўтар выкарыстоўвае багатыя апісанні і метафары для стварэння відавочнага і зачаравальнага вобраза вёскі.

4. Якім вы бачыце аўтара? Як ён выяўляе адносіны да таго, пра што расказвае?

Аўтар выяўляе сябе як чалавека, які глыбока паважае і цэніць культурную і прыродную спадчыну Беларусі. Яго адносіны да апісваемага можна ахарактарызаваць як паважлівыя і натхнёныя. Ён звяртае ўвагу на дэталі і красу беларускай вёскі, падкрэсліваючы ўнікальнасць і багацце мясцовага побыту і прыроды.

5. Прывядзіце аргументы і прыклады да сцвярджэння Уладзіміра Караткевіча, што «амаль у кожнай беларускай вёсцы ёсць што паглядзець».

Для пацвярджэння сцвярджэння можна прывесці прыклады, апісаныя ў тэксце: вёска з хатамі, абкружанымі дрэвамі і садамі; унікальныя дахі і аздабленні хат; старажытныя дрэвы, такія як васьмісотгадовы дуб, звязаны з імем Міцкевіча, ці векавая драўляная царква ў Міратычах з народнай разьбою. Гэтыя элементы дэманструюць багацце культурнай і прыроднай спадчыны беларускіх вёсак і той факт, што ў кожнай з іх можна знайсці нешта цікавае і ўнікальнае для назірання і даследавання.