117-120

4. Якія настаўленні атрымаў хлопчык ад незвычайных гасцей? Зачытайце адпаведныя радкі. Аб чым сведчаць гэтыя словы-пажаданні?

Хлопчык атрымаў настаўленні: «Беражы Зямлю як след, Мову матчыну шануй, Ведай бохану цану. Пранясі праз пакаленні Чалавечнасць і сумленне...». Гэтыя словы-пажаданні сведчаць пра неабходнасць захавання Зямлі, культурных каштоўнасцей і маральных прынцыпаў.

5. Чаму паэт даў свайму вершу такую назву — «Суседзі па Сусвеце»?

Магчыма, таму што паэт хацеў паказаць, што ўсе жывыя істоты ў гэтай Вселенай злучаны і могуць лічыцца суседзямі, незалежна ад таго, на якой планеце яны жывуць.

6. Чым гэты верш падобны да верша Кастуся Цвіркі «Да зорак»? Чым яны адрозніваюцца?

Абодва вершы гавораць пра зоркі і космас.

Паўтараем, падагульняем, разважаем... 

Ведаем...

1. Назавіце творы, у якіх даецца такое апісанне касмічнага пейзажу:

а) Так прыгожа ў Сусвеце! ... – «Хараство Сусвету» (Васіль Жуковіч);

б) Нібы светлы шар у шэрай ... – «Да зорак» (Кастусь Цвірка);

в) «З касмічнай вышыні добра відаць ... – «На касмічным караблі» (Пётр Клімук);

г) «Стаў на ганку і ўзіраецца ў начное неба ... – «Калючык і космас» (Алена Масла).

2. Пазнайце герояў па іх выказванні ці размове. З якога яны твора?

а) А калі ты нам сусед ... – «Суседзі па Сусвеце» (Уладзімір Мазго);

б) «— Я вось падумаў, можа, бясконцасць ... – «Калючык і космас» (Алена Масла);

в) Хутка з карлікамі тымі ... – «Да зорак» (Кастусь Цвірка);

г) «Але мы лятаем у космас працаваць ... – «На касмічным караблі» (Пётр Клімук).

3. Назавіце творы, у якіх пісьменнікі выказалі асноўную думку так:

а) «Адным словам, жыць у космасе складана, а працаваць вельмі адказна» – «На касмічным караблі» (Пётр Клімук);

б) «Захочам, будзем думаць пра зоры, планеты, уяўную сцяну... Пра ўсё, што ёсць і чаго, магчыма, няма... А калі ўсё гэта змяшчаецца ў нас, то і мы — як космас. Значыць, роўныя бясконцасці!» – «Калючык і космас» (Алена Масла);

в) І планеты ў руху вечным,
і ў святле спрадвечным зоры!..
Шчасце жыць пад Шляхам Млечным,
слухаць музыку прасторы! – «Хараство Сусвету» (Васіль Жуковіч).

4. Адгадайце народныя загадкі на тэму космасу.

а) Плыве ў прасторы,
ды не ў моры,
караблём завецца,
ля зорак уецца. (Касмічны карабель)

б) Зроблены з металу рабочымі рукамі, па Сусвеце пралятае. (Спадарожнік зямлі)

5. Да якіх твораў зроблены малюнкі? Назавіце аўтараў гэтых твораў.

	«Хараство Сусвету» (Васіль Жуковіч)
	«Да зорак» (Кастусь Цвірка)
	«Суседзі па Сусвеце» (Уладзімір Мазго)

Разважаем...

Чаму, на вашу думку, беларускія пісьменнікі ствараюць вершы, апавяданні і казкі на касмічную тэму? Якую ролю могуць адыграць гэтыя творы ў вашым жыцці ў будучым?

Я думаю, што беларускія пісьменнікі ствараюць творы на касмічную тэматыку, бо космас заўсёды заставаецца невядомым і захапляльным, ён прыцягвае ўвагу людзей сваёй таямніцай і незвычайнасцю. Гэтыя творы могуць натхняць мяне марыць, развіваць фантазію і дапамагчы зразумець, што чалавецтва можа дасягнуць неверагодных вышынь у навуцы і тэхналогіях. Таксама яны могуць пасадзейнічаць разуменню важнасці захавання нашай планеты і вучыць адказнасці перад будучымі пакаленнямі.