60-61

1. Як апісвае Міхась Пазнякоў выгляд клёна ў розныя поры года? Чаму, на вашу думку, аўтар не апісвае, як выглядае дрэва зімой?

Аўтар апісвае клён у вясну, калі на яго садзіліся шпакі і пачыналі высвістваць радасныя песні, у лета, калі яго густая вершаліна была добра бачная здалёку, у восень, калі клён быў абліты яркай пазалотай і пад ім утвараўся рознакаляровы дыван. На зіму аўтар не апісвае выгляд клёна, магчыма, таму што зіма асацыіруецца з часам спакою і адпачынку для прыроды, і, магчыма, клён не вылучаўся ў гэты перыяд такой жа прыгажосцю, як у іншыя парай года.

2. Патлумачце, як вы разумееце выраз «Дасталося мне тады на арэхі».

Гэты выраз азначае, што мне было вымовлена пакаранне за тое, што я нанёс шкоду клёну, спрабуючы здабыць сок.

3. Якую карысць, акрамя прыгажосці, прыносіў клён аднавяскоўцам?

Клён прыносіў карысць аднавяскоўцам у тым, што яго лісце выкарыстоўвалі для ўсталоўцы пад печы пры выпечцы хлеба, а таксама засушвалі лісты, каб упрыгожваць імі хату ў зіму.

4. Перакажыце змест гісторыі, якая адбылася з клёнам. Чаму герой расказаў пра шкодніцтва толькі тады, калі стаў ужо дарослым?

Гісторыя з клёнам заключаецца ў тым, што ў дзяцінстве герой расказа спрабаваў атрымаць сок з клёна, нанёсшы яму шкоду. Пазней клён быў пашкоджаны іншымі людзьмі і, у выніку, павалены бурай. Герой расказаў пра сваё шкодніцтва толькі стаўшы дарослым, бо магчыма, раней ён не адчуваў усёй глыбіні свайго ўчынку і вінаваціў сябе за згубу клёна.

5. Перачытайце апошні абзац апавядання і патлумачце сэнс выразу «зрабіў зарубкі не на кляновым, а на сваім целе, і яны пякуць цягучым, несціханым болем». Як гэтыя словы характарызуюць героя?

Выраз азначае, што герой адчувае глыбокую віну за тое, што ён учыніў у дзяцінстве, і гэтае адчуванне віны не пакідае яго. Гэтыя словы характарызуюць героя як чалавека, які мае сумленне і душэўны бол за свае ўчынкі.

6. Якая асноўная думка гэтага твора?

Асноўная думка твора заключаецца ў тым, што мы павінны беражліва ставіцца да прыроды і не наносіць ёй шкоду, бо гэта можа мець незваротныя наступствы не толькі для прыроды, але і для нас самих. Таксама твор падкрэслівае важнасць прыроды ў нашым жыцці і як яна можа ўплываць на нашы ўспаміны і пачуцці.

ЗАГАДКІ

Волата гэтага
Кожны з вас знае.
Кожнае лета ён
Сотні гадоў
Ціха люляе
Сотні сыноў. (Дуб і жалуды)

Нішто не ляцела,
Нішто не спужала,
А ўся затрымцела,
А ўся задрыжала. (Асіна)

У белым сарафане,
Пад хусткаю зялёнай
Сумуе на паляне
Танклявая Алёна. (Бярозка)