162-163

1. Якія два розныя вобразы поля стварыў паэт у сваім вершы? Як яны абмаляваны?

Паэт стварыў два розныя вобразы поля: поле дзяцінства, дзе салдат бегаў з сябрамі на волі і ірваў кветкі, і поле вайны, дзе ён ваяваў і паміраў. Першае поле абмалявана як ціхае і чыстае, а другое – узарата вайной і паліта крывёй.

2. У вершы адсутнічае партрэт воіна-змагара. Ці можаце вы ўявіць гэтага салдата? Як вы разумееце выраз у полі яго дзяцінства?

У вершы няма партрэта воіна-змагара, але можна ўявіць салдата як чалавека, які меў светлае дзяцінства і адчуваў радасць жыцця, але пазней сутыкнуўся з жорсткасцю і трагедыяй вайны. Выраз «у полі яго дзяцінства» можа разумецца як спасылка на бяспечныя і шчаслівыя дні мінулага.

3. Зачытайце радкі з апісаннем поля бітвы. Якія вобразы выступаюць у рэзкім кантрасце (супрацьпастаўленні) з карцінай зялёнага квяцістага поля?

Радкі з апісаннем поля бітвы: «былі агонь і дым на полі ратным тым» і «другое было ўзарата вайной і паліта крывёй». Гэтыя вобразы стаяць у рэзкім кантрасце з карцінай зялёнага квяцістага поля.

4. Вызначце радкі з трагедыйным гучаннем. Адшукайце вобразнавыяўленчыя сродкі мовы, што дапамагаюць больш выразна раскрыць аўтарскую задуму. Падбярыце эпітэты, метафары, параўнанні да слоў вайна, Перамога.

Радкі з трагедыйным гучаннем: «і поле, дзе ён паміраў». Вобразнавыяўленчыя сродкі мовы, якія дапамагаюць раскрыць аўтарскую задуму: эпітэты («агонь», «дым»), метафары («поле ратнае») і параўнанні («узарата вайной»).

5. Разгледзьце рэпрадукцыю карціны Міхаіла Савіцкага «Поле» і падзяліцеся сваімі ўражаннямі. Прааналізуйце яе вобразы і кампазіцыю. Сімвалам чаго з’яўляецца жыта? Як фарбы і колеры карціны дапамагаюць раскрыць мастацкую задуму жывапісца?

Жывапісная карціна Міхаіла Савіцкага «Поле» паказвае сцэну пасля бітвы з целамі ў адзенні, якія зліваюцца з каляровай гамай палёў. Жыта можа сімвалізаваць жыццё, якое працягваецца нягледзячы на трагедыю вайны, а таксама памяць пра загінулых. Фарбы і колеры карціны, з якімі пераважаюць адценні бэжавага і карычневага, ствараюць атмасферу смутку і роздумаў пра каштоўнасць міру і трагедыю вайны.

6. Паслухайце запіс песні на верш Анатоля Вярцінскага «Два полі» (музыка Эдуарда Ханка). Падзяліцеся сваімі думкамі і разважаннямі.

Песня на верш Анатоля Вярцінскага «Два полі» адлюстроўвае кантраст паміж мірным дзяцінствам і жорсткасцю вайны. Лірычныя радкі, якія апісваюць спакой і чысціню полі дзяцінства, супрацьпастаўляюцца з абразамі агню і дыму на полі бою. Гэтая песня можа выклікаць моцныя эмоцыі ў слухачоў, бо ўтрымлівае глыбокія разважанні пра двайную натуру жыцця воіна, дзе пераплеценні радасць мірных дзён і трагедыя ваенных дзеянняў. Мелодыя і спевы падкрэсліваюць гэтыя кантрасты, дапамагаючы слухачу паглыбіцца ў сэнс словаў і ўзмацніць іх эмацыйны адгук.

7. Што аб’ядноўвае твор Анатоля Вярцінскага «Два полі» з раней вывучаным вершам Аляксея Пысіна «Проня»?

Творы Анатоля Вярцінскага "Два полі" і Аляксея Пысіна "Проня" могуць быць аб'яднаны тэмай вайны і яе ўздзеяння на людзей, а таксама выкарыстаннем паэтычных вобразаў для выказвання эмацый і перажыванняў.

Абодва творы апісваюць ваенныя падзеі і іх уплыў на прыроду і людзей. У вершы «Проня» чужынцы муцяць ваду ў рацэ, а ў творы «Два полі» салдат ваяваў на полі, якое было зарата вайной і паліта крывёй. Оба творы паказваюць кантраст паміж чыстымі і мірнымі момантамі і жорсткасцю вайны.

8. Каб ушанаваць памяць ахвяр Вялікай Айчыннай вайны, па ўсёй тэрыторыі Беларусі ўзведзены помнікі, абеліскі, мемарыяльныя комплексы. Раскажыце, якія з іх ёсць на тэрыторыі вашага населенага пункта, апішыце іх. Складзіце картатэку «Помнікі Вялікай Айчыннай вайны раёна (горада)».

Заданне для самастойнага выканання.

10. Разгадайце рэбус.

Адказ: два полі.