61-63
1. Якія эмоцыі і пачуцці выклікаў у вас гэты верш? Прачытайце яго яшчэ раз, услухайцеся ў гучанне, пастарайцеся ўлавіць агульны настрой, заўважыць тыя словы і выразы, што перадаюць гукі прыроды.
Гэты верш вызывае ў мяне пачуцце радасці, лёгкасці і прыгажосці прыроды. Ён перадае гукі і каляры веснавога дня, ствараючы абразы прыроды і пераплётваючы іх з пачуццямі паэта.
2. Знайдзіце ў вершы мастацкія азначэнні — эпітэты. Зачытайце тыя з іх, якія дапамагаюць перадаць шматколернасць і шматгалоссе веснавога дня.
Белы пух, сіні аганёк, сінякрылы матылёк, сонца залатых, ледзьве чутна.
3. Пры дапамозе якіх маляўнічых выразаў ствараецца вобраз прыроды? Прыслухайцеся да гучання наступных радкоў:
Ці не вецер гэта звонкі
Ў тонкіх зёлках шапаціць?
Або мо сухі, высокі
Ля ракі чарот шуміць?
Якая з’ява прыроды перадаецца праз паўтор зычных гукаў (тут: ц, ч, з, с, ш, х)?
Вобраз прыроды створаны з дапамогай маляўнічых выразаў: звонкі вецер у тонкіх зёлках шапаціць і сухі, высокі шум ракі чарот. Гучанне гэтых радкоў перадае рух і жыццёвую сілу прыроды.
4. Звярніце ўвагу, як мякка, меладычна гучаць радкі.
Ці не сэрца напявае,
Навявае яго мне?
З дапамогай паўтарэння якіх гукаў дасягаецца такая меладычнасць?
Мяккасць і меладычнасць радкоў дасягаецца дзякуючы паўтору зычных гукаў, напрыклад: ці не сэрца напявае, навявае яго мне. Гэта паўторанне дапамагае стварыць музычны эфект і падкрэсліць меладычнасць верша.
5. Якую ролю адыгрываюць у вершы дзеясловы? У якім часе яны паказваюць дзеянне і як гэта ўплывае на ўспрыманне вобраза прыроды?
Дзеясловы ў вершы паказваюць дзеянне і ажыццяўленне прыроды. Яны ўжываюцца ў цяперашнім часе, што стварае ўражанне жывой і актыўнай прыроды.
6. Праслухайце песню «Па-над белым пухам вішняў» (музыка Ігара Паліводы, словы Максіма Багдановіча) і выкажыце сваё ўражанне ад музычнага твора.
Песня «Па-над белым пухам вішняў» вызывае ў мне ўражанне спакойства, прыгажосці і асалоды веснай. Музыка добра адабрана да словаў і падкрэслівае іх эмоцыйнае змесціва.
7. Вызначце памер верша паводле радка «Б’ецца, ўецца шпаркі, лёгкі...».
Памер – харэй.
8. Паспрабуйце ўзнавіць паэтычнае апісанне веснавога дня ў вершы Максіма Багдановіча (трэнажор па вершы Максіма Багдановіча «Маёвая песня»). Абгрунтуйце меркаванне, што верш раскрывае яшчэ адну невычэрпную крыніцу паэзіі — зачараванне прыгажосцю прыроды, гармоніяй яе фарбаў і гукаў.
У вершы Максіма Багдановіча "Маёвая песня" раскрываецца апісанне веснавога дня з яго прыгажосцю і гармоніяй. Верш паказвае, як паэт зачараваны прыродай, якімі багаццямі яна абдарована. Гэта ўзмацняе ўражанне прыгажосці і магутнасці прыроды, якая стала невычэрпнай крыніцай натхнення для паэта.
9. Праект «Ці можа слова фарбу перадаць?». Складзіце слоўнік «Фарбы прыроды Беларусі». Прыдумайце азначэнні з абазначэннем колеру, блізкія да нашых рэалій (напрыклад, бурачковы, саламяны, верасовы і інш.). Ваша работа стане надзейным памочнікам паэтам-пачаткоўцам. Паспрабуйце самі скласці верш (вершаваныя радкі) з ужываннем назваў новых колераў. (Можна дадаткова скласці слоўнік «Гучанне прыроды», куды ўключыць словы, якія сваёй гукавой абалонкай найлепш перадаюць гукі прыроды.)
Слоўнік "Фарбы прыроды Беларусі":
- Бурачковы: каляровая гама, якая перадае колер бурачка, з нацяжкай на кармінавы тон.
- Саламяны: гэта цепкі жоўты колер, які падобны на колер саломы.
- Верасовы: адлюстраванне колеру верасу, які змяняецца ад светлага аранжавага да цемнага червонага.
- Лазуровы: гэта глыбокі сіні колер, які нагадвае лазурыт.
- Жабрысты: каляровая гама, якая перадае колер жабрына, з нацяжкай на зялёны тон.
- Барвінковы: нагадвае пра колер барвінка, які мае розавыя або фіялетавыя тонкі.
- Ель: гэта ўстойлівы цёмны колер, падобны на колер елкі.
- Зялёныя: шматфарбовы колер, які адлюстроўвае шматколькасць або адценні зялёнага колеру ў прыродзе.
- Каштанавы: гэта каляровая гама, якая перадае колер каштана, з нацяжкай на кармінавы тон.
- Маліновы: адлюстраванне колеру маліны, які мае цепкі червоны тон.
10. Наведайце Літаратурны музей Максіма Багдановіча ў Мінску або наладзьце завочную экскурсію, каб пашырыць сваё ўяўленне пра асобу пісьменніка.
Наведванне Літаратурнага музея Максіма Багдановіча ў Мінску ці завочная экскурсія дапаможа паглыбіць сваё ўяўленне пра жыццё і творчасць гэтага выдатнага пісьменніка. Музей мае багаты экспазіцыйны матэрыял, які раскажае пра жыццё Максіма Багдановіча, яго творчасць і яго ўклад у беларускую літаратуру.