48

1. Які эпізод апавядання вас найбольш усхваляваў? Чым асабліва ўзрушыў?

Апавяданне, якое асабліва ўсхвалявала мяне, было тое, калі Тэкля чакала сына на дарозе. Гэта паказвае яе надзею і тугу, а таксама яе веру ў яго вяртанне.

2. Вы ведаеце, што назва твора мае вялікае значэнне. Гэта паўнавартасная частка твора, якая перадае аўтарскую пазіцыю. Растлумачце сэнс назвы апавядання «Незагойная рана». Якую іншую назву можна яму даць?

Назва "Незагойная рана" адлюстроўвае тэму апавядання пра болю і страданні, якое не можна зцярпець. Іншая назва можа быць "Чаканне і надзея".

3. Колькі часу ахоплівае асноўнае дзеянне твора ад знаёмства з гераіняй да таго моманту, калі мы пакідаем яе каля вайсковага помніка? Пры дапамозе якіх прыёмаў аўтар расказаў амаль пра ўсё жыццё Тэклі і яе сям’і за такі кароткі час?

Асноўнае дзеянне твора ахоплівае час ад знаёмства з гераіняй да таго моманту, калі мы пакідаем яе каля вайсковага помніка. Гэта адбываецца за шаснаццаць год.

Аўтар выкарыстоўвае такія прыёмы, як дэталіраванне (апісанне знешняга выгляду, вобразаў, атмасферы), дыялогі, спадчыненне (перадача спамінаў), эпіграф, эмоцыйныя апісы і падзеі, якія адлюстроўваюць жыццё Тэклі і яе сям'і.

4. Якім чалавекам паўстае Васілька з успамінаў Тэклі? Зачытайце яго партрэт-апісанне.

Васілька паўстае як маленькі крыклівы хлопчык, белагаловы, ласкавы, велікалобы, жвавы.

"Васілька быў маленькі крыклівы хлопчык, белагаловы, ласкавы, велікалобы, жвавы. У яго былі сінія вочы, густыя чорныя валасы, а твар быў без ніводнай маршчынкі. Ён выглядаў сарамлівым і стрымана ласкавым з маці."

5. Як раскрываюцца душэўныя пакуты старой маці праз іншыя вобразы-персанажы апавядання — пісьманосца, суседкі Ульян кі, хлопца на малатарні? Як гэтыя маладыя людзі рэагуюць на паводзіны старой Тэклі? Ці адчуваюць яны трагедыю маці, якая страціла сына? Абгрунтуйце сваё меркаванне, абапіраючыся на тэкст апавядання.

Душэўныя пакуты старой маці раскрываюцца праз узаемадзеянне з іншымі персанажамі ў аповядзе. Калі пісар вяртаецца дадому, ён груба абыходзіцца з ёй і выказвае абыякавасць да яе гора. Суседская дзяўчына Ульянка таксама не разумее яе болю і не здольная суцешыць яе. Абодва персанажа рэагуюць на матчыну трагедыю абыякавасцю і неразуменнем, што яшчэ больш узмацняе боль і адзінота старой Тэклі.

6. Прывядзіце прыклады з тэксту, якім чынам раскрываецца вобраз гераіні праз замалёўкі прыроды (пейзаж), апісанне Тэклінай хаты і двара.

У тэксце прыводзяцца некалькі прыкладаў, як праз апісанні прыроды (пейзажу), апісанне Тэкліна дома і двара раскрываецца вобраз гераіні. Напрыклад, апісанне восеньскага ветра, гукаў і пахаў стварае атмасферу суму і смутку, адлюстроўваючы ўнутраны стан Тэклі. Апісанне дома і двара старой жанчыны, яе стан, стомленасць і чаканне, таксама дапамагаюць зразумець яе эмацыянальны стан і глыбіню гора.

7. Вызначце элементы сюжэта ў творы: завязку, кульмінацыю і развязку.

Элементы сюжэта:
- завязка: паказанне незагойнай раны галоўнай героіні, якая чакае нейкага чалавека;
- кульмінацыя: сустрэча галоўнай героіні з калгасным пісьманосцам;
- развязка: адсутнасць чаканага чалавека, распача і разбітая надзея героіні.

8. Складзіце план апавядання і падрыхтуйцеся да яго пераказу.

1. Уводзіны: апісанне сцэны, дзе галоўная героіня, Тэкля, стаіць на панадворку і чакае некага.
2. Васіль Быкаў: апісанне героя, які вяртаецца з вайны.
3. Надзея і розчараванне: Тэкля чакала, што яе сын вернецца, але яго няма.
4. Чаканне і адчаённе: Тэкля не спыняецца, ішла па дарозе, але яго няма.
5. Памінкі вайны: апісанне помніка, які згадвае пра вайну.
6. Апошнія надзеі: Тэкля пачынае спакоіцца і прымацоўваецца да сваёй страты.
7. Заключэнне: Тэкля застаецца адна, з гарачымі спамінамі пра сына.

9. Якімі словамі можна перадаць перажыванні маці, чый сын не вярнуўся з вайны (журботныя, цяжкія, горкія, балючыя, маркотныя, пакутлівыя, шчымлівыя або іншыя)? Якія пачуцці і перажыванні выклікае ў вас вобраз старой Тэклі?

Маці перажывае цяжкае гора, балючую праблему, сумныя перажыванні, балючыя перажыванні.

Апісанне старой Тэклі выклікае ўва мне пачуццё скаргі, горычы, нуды, але таксама сілы і неўтаймоўнасці. Я ведаю, што яна перажывае страту сына, спадзеючыся на яго вяртанне і безвыходнасць будучыні. На гэтай выяве намалявана глыбокая балючая рана, якая не можа зажыць.

10. Да якога жанру належыць твор Васіля Быкава «Незагойная рана»? Пры неабходнасці звярніцеся да слоўніка літаратуразнаўчых тэрмінаў.

Твор "Незагойная рана" Васіля Быкава належыць да жанру апавядання.

11. Уявіце, што вы скульптар, які працуе над помнікам Невядомаму Салдату. Выкарыстайце апісанне помніка ў апавяданні, ілюстрацыю да яго, уласныя назіранні, інтэрнэт-рэсурсы і перадайце сваё ўяўленне пра яго. Патлумачце, чаму менавіта такім павінен быць гэты помнік.

Помнік "Невядомаму Салдату" павінен выказваць памяць і павагу да невядомых герояў, быць сімвалам мужнасці і патрыятызму, а таксама адлюстроўваць сур'ёзнасць і жорсткасць вайны.