Білет 23. Гісторыя Беларусі

1. Развіццё капіталістычных адносін у сельскай гаспадарцы і прамысловасці Беларусі ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст.

1. Прычыны адмены прыгоннага права: адсталасць краіны ў выніку існав. феад-прыгонн.адносін., небяспека сялянс. бунту. Падпісанне Аляксандрам ІІ Маніфеста аб адмене прыгон. права. Сяляне атрым. свабоду, але зямля застал.ва ўласн.памешч. Сяляне маглі выкуп.зямлю праз выкупную аперацыю і па завыш.цане, часоваабавяз. стан. сялян, развіцц. капіталіст.аднос. у с/г па “прускім шляху”.

2. Сталыпінская аграрная рэформа: разбурэнне сял.абшчыны, з’яўл. водруба, перасял.сялян на хутары, у Сібір, пераход да разв.капіталізму ў с/г па “амерык. шляху”, увядз.земстваў (выбарн. орг. мясц. самакір.).

3. Прамысловы пераварот: яго асаблів.у Бел.: суіснаванне рамесн.майстэрань, мануфактур, фабрык і заводаў, размяшч. большасці фабрык і заводаў у сельск.мясцов. Развіццё кардонна-папяровай выторчасці.

4. Рост гарадоў.42 гарады ў ХІХ ст., Мінск і Віцебск буйнейшыя, развіццё чыгуначн.сеткі, існав.мястэчкаў.

2. Развіццё навукі і адукацыі, літаратуры і мастацтва ў Рэспубліцы Беларусь

1. Беларуская навука: распрацоўка суперкамп’тара “СКІФ”, ствар. Парка высокіх тэхналогій, Ж.Алфёраў лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы, запуск белар. касмічн.апарата з касмадрома Байканур, Навіцкі-камандзір расійск.экспедыцыі.

2. Адукацыя. Прыняцце праграмы развіцця нацыян. сіст. адукацыі, уступленне ў сілу Кодэкса аб адукацыі, масавае развіццё вышэйшай адукацыі, далучэнне Беларусі да Балонскага працэсу, пераход ВУЗаў на трохступ.праграму падрыхт.спецыялістаў, адкрыццё Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі.

3. Разв.нацыян.культ.: святкаванне Дня белар.пісьмен. прын. Закона “Аб мовах у БССР”, абвяшч.бел.мовы дзяржаўнай, наданне роўных правоў белар.і рускай мовам пасля рэферэндуму 1996 г., прын.Закона “Аб правілах белар.арфагр.і пунктуацыі” (2008г.). Зацвярдж. Дзярж.гімна краіны (музыка-Сакалоўскі, словы – Клімковіч і карызна).

4. Літаратура:Л.Дайнека “Меч князя Вячкі”, “След ваўкалака”, І. Чыгрынаў “Вяртанне да віны”, С.Алексіевіч “Чарнобыльская малітва” (лаўрэат Нобел. прэміі ў галіне літарат.). Мастацтва: Вашчанка “За зямлю, за волю”, прызнаны “Чалавекам года”, Кішчанка ствар. габелен “Чарнобыль”, Савіцкі-цыкл карцін “Чорная быль”, атрымаў званне “Герой Беларусі”.

5. Тэатр. Спектаклі Дударава “Князь Вітаўт”, “Чорная панна Нясвіжа”, Пінігіна “Тутэйшыя”. Спектакль “Пане Каханку”, “Дзікае паляванне караля Стаха”, балет “Страсці” (“Рагнеда”). Кінастужка “Анастасія Слуцкая”, “У жніўні 44-га..”. Фільм “Брэсцкая крэпасць”.

3. Характарыстыка дзейнасці гістарычнай асобы

Характарыстыка дзейнасці Л. Сапегі

Ураджэнец Віцебшчыны Леў Іванавіч Сапега (1557—1633) з’яў ляўся прадстаўніком вядомага магнацкага роду. Дзяцінства яго прайшло ў Нясвіжы пры двары Радзівілаў, адкуль у 14-гадовым узросце яго адправілі на вучобу ў Лепцыгскі ўніверсітэт. Вярнуўшыся на радзіму, Л. Сапега займаў пасады падканцлера, канцлера, а затым гетмана ВКЛ. Стаў стваральнікам у 1581 г. вышэйшага судовага органа ВКЛ —
Галоўнага трыбунала. Пры яго актыўным удзеле і на ўласныя сродкі быў выдадзены ІІІ Статут ВКЛ 1588 г., які ігнараваў акт Люблінскай уніі 1569 г., замацоўваў і юрыдычна афармляў незалежнасць княства. У прававых прынцыпах Статута былі замацаваны прагрэсіўныя на той час нормы заканадаўства: адзінства і вяршэнства права, адказнасць усіх асоб перад законам. Ім была выказана ідэя прававой дзяржавы, якая грунтуецца на прынцыпе падзелу ўлады паміж заканадаўчымі, выканаўчымі і судовымі органамі. Выступаў з ідэяй аб’яднання Рэчы Паспалітай і Расіі ў федэратыўную дзяржаву. Садзейнiчаў заключэнню Брэсцкай царкоўнай унii 1596 г.